Pamiętacie naszą grudniową serię wpisów na temat Bożego Narodzenia na świecie? Dziś mamy dla Was garść ciekawostek o nadchodzącej Wielkanocy. Dowiecie się z nich m.in. w którym kraju prezenty przynoszą kościelne dzwony, czym są hot-cross buns oraz gdzie pali się kukłę Judasza. Zapraszamy do lektury – Wielkanoc na świecie.

Wielkanoc na świecie – Europa

Francja (Paques)

Największą ciekawostką wielkanocną Francji jes to, że w wielkanocny poranek czekoladki dzieciom ofiarują latające dzwony kościelne, a nie wielkanocny króliczek, jak to ma miejsce w innych krajach. Gdy nie słychać ich brzmienia w Wielkanoc (od piątku do niedzieli), znaczy to że udały się one do Rzymu po słodycze dla dzieci właśnie.
Dodatkowo warto wspomnieć, że każdy region Francji ma własne tradycje wielkanocne, np. mieszkańcy Alzacji w tym okresie dekorują swoje targowiska, a mieszkańcy Haux niedaleko Tuluzy w poniedziałek Wielkanocny smażą na placu wielki omlet z aż 15 000 jajek! Warto dodać, że jego historia sięga czasów Napoleona, który będąc tu ze swoją armią po raz pierwszy spróbował tego dania, a że posmakowało mu ono tak bardzo, nakazał zebrać wszystkie jajka i usmażyć wielki omlet dla całej jego armii.

Anglia

Główną tradycją Wielkanocy jest wymienianie się czekoladowymi jajkami, jak również drobnymi prezentami np. ubraniami czy pieniędzmi. Popularne są też wspólne wyjazdy na święta. Dzieci szukają czekoladowych króliczków ukrytych w ogrodzie lub domu. A w Wielki Piątek je się tutaj gorące bułeczki z krzyżem na wierzchu (hot-cross buns).
Z kolei na zależnych od Wielkiej Brytanii Bermudach, w Wielki Piątek, na plaży Horseshoe Bay odbywa się festiwal latawców (KiteFest), który symbolizuje zmartwychwstanie Chrystusa. W Wielką Niedzielę, o wschodzie słońca, ludzie udają się na nabożeństwo, po którym jedzą śniadanie – ciasto z dorsza i tak jak w Anglii, gorące bułeczki z krzyżem. Przesąd bowiem głosi, że jeżeli nie zjesz w Wielkanoc chociaż jednej bułeczki, twój dom spłonie.

Włochy (La Pasqua)

Florencja słynie z rytuału zwanego Scoppio del Carro, podczas którego białe woły prowdzone przez ludzi ubranych w stroje z XV wieku, ciągną do Bazyliki Santa Maria del Fiore wózek pełen fajerwerków. Po skończonej mszy arcybiskup odpala lont, po czym następuje ponad 20 minutowy pokaz sztucznych, który ma zapewnić mieszkańcom Włoch urodzaj. Po skończonym pokazie rozpoczyna się wielka parada przez miasto. Warto dodać, że rytuał ten jest obchodzony od ponad 350 lat. Z kolei w Poniedziałek Wielkanocny (Pasquetta) rodziny pakują niezjedzone resztki i udają się na piknik.
Z kolei w Panicale (Umbria) mieszkańcy urządzają zawody polegające na toczeniu 4-kiligramowych kół sera przez ustawiony tor przeszkód. Tradycyjnym ciastem wielkanocnym we Włoszech jest colomba di Pasqua, w kształcie gołębia, z dużą ilością kandyzowanych owoców, udekorowane migdałami i cukrem. Z kolei głównym daniem jest Agnellino, czyli pieczona jagnięcina.
Na Sycylii, a dokładniej w San Biagio Platani, mieszkańcy celebrują zwyczaj zwany archi di pasqua (łuki chlebowe Wielkanocy), który polega na dekorowaniu miasetczka wielkimi łukami, dzwonnicami i kopułami wykonanymi z pieczywa (sic!) oraz warzyw, ziół, owoców. W Prizzi odbywa się pochód Abballu de daivuli, podczas którego do południa mieszkańcy przebrani za diabły, w cynkowych maskach i czerwonych szatach, „nękają” ludzi, po czym zostają odesłani z ziemi przez zmartwychwstałego Chrystusa i Maryję Dziewicę.
W Watykanie zaś w Wielki Piątek odbywa się procesja, podczas której ludzie z zapalonymi świecami idą od Koloseum do Palatynu, po drodze robiąc przystanki na 15 stacjach drogi krzyżowej. Msza odprawiana jest w Wielką Sobotę, wieczorem, z kolei w Wielką Niedzielę ludzie gromadzą się na Placu św. Piotra gdzie czekają na błogosławieństwo Papieża.

Niemcy (Ostern)

W tym czasie dzieci w szkołach mają trzy tygodnie ferii, a Wielki Piątek, Sobota i Niedziela są dniami wolnymi od pracy. W piątek Niemcy jedzą rybę, z kolei w sobotę rozpalają duże, wielkanocne ogniska jako symbol odejścia zimy. W Niedzielę Wielkanocną rodziny jedzą wspólnie śniadanie a dzieci szukają ukrytych w domu wielkanocnych koszyczków pełnych łakoci. Przyjaciele wymieniają się ręcznie malowanymi pisankami.

Niderlandy (Pasen)

Rodziny zasiadają do wspólnej kolacji a stoły dekoruje się tu kolorowymi jajkami i świeżymi kwiatami. Największym smakołykiem w tym okresie jest chleb zwany stollen albo paasstol, nadziewany rodzynkami i marcepanem, z wierzchu posypany migdałami i cukrem pudrem.

Finladnia

W Wielkanoc dzieci przebierają się za czarownice i chodzą po ulicach prosząc o czekoladowe jajka. Z kolei w Wielką Niedzielę, w zachodniej części Finlandii, tamtejsi mieszkańcy rozpalają ogniska wierząc, że odpędzi to czarownice, latające na miotłach pomiędzy Wielkim Piątkiem a Wielkanocną Niedzielą.

Norwegia

Wielkanoc w Norwegii to czas spędzony na czytaniu kryminałów, oglądaniu filmów o przestępstwach (påskekrim) i jeżdżeniu na nartach. Tradycja ta sięga roku 1923 roku, kiedy jeden z wydawców postanowił promować swój nowy kryminał w gazecie. Reklama bardzo przypominała prawdziwe wiadomości, że ludzie do końca nie wiedzieli czy jest to jedynie chwyt reklamowy czy faktycznie doniesienie prasowe.

Szwecja (Påskdagen)

Ulubionym wielkanocnym zwyczajem Szwedów są zawody na toczenie jajka. W każdym domu nie brakuje kolorowych pisanek, a jajka stanowią podstawę każdego wielkanocnego dania. Ludzie rozpalają ogniska i puszczają fajerwerki.

Hiszpania

Podczas Wielkiego Tygodnia w całym kraju odbywają się różne uroczystości, a do najsłynniejszych i najbardziej spektakularnych należą te obchodzone w Andaluzji. Ludzie przebierają się w długie szaty, na głowy zakładają spiczaste kaptury będące symbolem religijnej pokuty, niektórzy dźwigają religijne posągi.
Z kolei w Verges, w Wielki Czwartek o północy, odbywa się dansa de la mort (taniec śmierci), który trwa aż 3 godziny. Mieszkańcy przebierają się w kostiumy szkieletów i paradując po ulicach odtwarzają sceny z Męki Pańskiej.

Grecja

W Wielką Sobotę, Święty Ogień emitowany z grobu Chrystusa przewożony jest do Aten z Jerozolimy, po czym rozprowadza się go po całym kraju. O północy, podczas mszy, księża przekazują płomień wiernym, zapalając ich świece. Msza kończy się wyśpiewywaniem Christosa Anestiego! (Chrystus zmartwychwstał) i Alithos Anesti! (Naprawdę zmartwychwstał). Podczas Wielkanocy Grecy jedzą pieczoną jagnięcinę, słodki chleb zwany tsoureki (rodzaj greckiej chałki), oraz czerwone jajka, gotowane na twardo. Z kolei na Korfu, w Wielką Sobotę rano odbywa się tradycyjne rzucanie garnków, polegające na tym, że mieszkańcy przez okno wyrzucają swoje garnki, ceramiczne miski i inne naczynia wypełnione wodą, a te z hukiem rozbijają się o bruk.
Na Spetses w kościołach, o północy z soboty na niedzielę, odpala się fajerwerki, a po popołudniu na placu w Kounoupitsa odbywa się spalenie kukły Judasza.
Z kolei na Folegandros nacisk największym kultem cieszy się Dziewica Maryja. Mieszkańcy wyspy myją i sprzątają swoje domy, tym samym przygotowując się na odejście ikony Matki Boskiej.

Węgry

Na Węgrzech Lany Poniedziałek nazywany jest Kaczym Poniedziałkiem. Chłopcy spryskują dziewczyny perfumami, zawsze po uprzednim uzyskaniem od nich zgody, po czym proszą o pocałunek. Według starych wierzeń, woda ma działanie lecznicze, oczyszcza i zwiększa płodność.

Wielkanoc na świecie – Azja

Filipiny

Na wyspie Marinduque co roku odbywa się Festiwal Moriones, a inspiracją do jego powstania stał się rzymski kat Chrystusa – Longinus. Mieszkańcy przebierają się za rzymskich żołnierzy (zakładają hełmy, maski, stroje gladiatorów) i przemierzają ulicę strasząc dzieci i robiąc wszystkim na około psikusy.
Z kolei w północnej części Filipin, w Wielki Piątek kilku ochotników daje przybić się do krzyża tym samym chcąc uczcić ukrzyżowanie Jezusa.

Wielkanoc na świecie – Afryka

W krajach afrykańskich Wielkanoc jest obchodzona tam, gdzie mieszkają chrześcijanie, i skupia się ona wokół obchodów organizowanych kościołach parafialnych. Msza w Wielką Sobotę rozpoczyna się o godzinie 15:00 i trwa do godziny 18:00. Kościoły dekoruje się kolorowymi tkaninami (vitenge i kanga), a chórom akompaniują bębniarze. Po skończonej mszy ludzie wychodzą z kościoła i zaczynają tańczyń. Wieczorem, w swoich domach zasiadają do wspólnej kolacji podczas której jedzą gotowany lub smażony ryż z mięsem albo kurczakiem.

Wielkanoc na świecie – Ameryki

Gwatemala

W Antigua odbywają się parady religijne, zaliczane do największych na świecie. Przez cały Wielki Tydzień ulice zdobią zawiłe wzory alfombras zrobione przez lokalnych rzmieślników z piasku, kwiatów i trocin, które usuwa się w Wielki Piątek tuż po zakończeniu procesji. Podczas trwania tego największego na świecie Wielkanocnego Festiwalu mieszkańcy upamiętniają mękę i ukrzyżowanie Jezusa niosąc platformy z rzeźbami Maryi i Jezusa. Na zakończenie, Wielkanocną Niedzielę odbywa się pokaz fajerwerków.

Meksyk

W Ameryce Łacińskiej Wielkanoc to czas oczyszczenia się ze zła. W Niedzielę Palmową ogląda się tu wielkanocne przedstawienia, zwane pasyjnymi. To najbardziej spektakularne odbywa się Meksyku, a dokładniej w dzielnicy Iztapalapa, w którym uczestniczy aż 5 000 osób odgrywających aż 150 ról. Zwyczaj ten ma swoje początki w 1843 roku, gdy świętowano koniec epidemii cholery. Z kolei w Wielką Sobotę pali się na stosie kukłę Judasza.

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone to nie tylko słodkie pianki Peeps uformowane w kurczaczki czy zajączki czy wielkanocny zajączek, to też np. organizowana w Wielką Sobotę, na Olvera Street w Los Angeles wielka procesja kolorowo ubranych zwierząt domowych, której początki sięgają 1930 roku, i na czele której idzie przybrana kwiatami krowa (ewentualnie lama), i podczas której błogosławi się pupile.
Z kolei w Nowym Jorku odbywa się Wielkanocna Parada i Festiwal Bonnetów. Mieszkańcy zakładają wielkie kapelusze i gromadzą się na biesiadzie wokół katedry św. Patryka w centrum miasta.
W Waszyngtonie zaś, a dokładniej w Białym Domu, od 130 lat odbywa się impreza zwana Easter Egg Roll, podczas której rozgrywa się konkurs na toczenie kolorowego, ugotowanego na twardo jajka dużą łyżką do serwowania, czy konkurs na szukanie jajek, a towarzyszą temu liczne koncerty muzyczne oraz różne atrakcje sportowe. Gospodarzami imprezy jest oczywiście para prezydencka.

Wielkanoc na świecie – Izrael

W Wielki Piątek wierzący przemierzają tą samą trasę, którą Jezus przeszedł w dniu, w którym został ukrzyżowany. Niektórzy z nich decydują się również na niesienie w tym czasie krzyża. Z kolei w niedzielę, w Grobowcu w Ogrodzie odprawiana jest msza.

Wielkanoc na świecie – Australia

Ponieważ w Australii króliki uważa się za szkodniki, w 1991 roku organizacja Rabbit-Free Australia wysunęła postulat o zastąpieniu królika wielkanocnego wielkanocnym kobylcem (bilbies). Niektóre firmy robią je z czekolady, zamiast tradycyjnych króliczków, a część dochodu ze sprzedaży przeznaczają na ratowanie tego zagrożonego gatunku.
W czasie Wielkanocy w Australii je się pieczoną jagnięcinę, wołowinę i kurczaka, pieczone warzywa takie jak ziemniaki, dynia i marchewki oraz naleśniki, słodkie bułeczki i dużo czekoladowych jajek. Wiele rodzin piecze też naleśniki na sprzedaż, a dochód z nich przeznacza na cele charytatywne.
Niektóre rodziny urządzają swoim dzieciom zawody polegające na szukaniu, uprzednio schowanych we własnych ogródkach i domach, czekoladowych jajek. Ten kto znajdzie ich najwięcej, wygrywa.
Australia to kraj wielu narodowości, dlatego np. dla rodzin o korzeniach irlandzko-brytyjskich najważniejszym dniem jest Wielka Niedziela. Tego dnia idą do kościoła, jedzą wspólnie śniadanie, na którym nie może zabraknąć słodkich bułeczek z owocami i krzyżem na wierzchu, a dzieci wymieniają się czekoladowymi, wielkanocnymi jajkami (niektóre mają zabawkę w sobie).

Wiecie już w którym kraju chcielibyście spędzić Wielkanoc? Ładniejsza w Australii (wiadomo, naleśniki). Silniejszy zaś w Gwatemali i Meksyku (fajerwerki, palenie na stosie, takie tam męskie gry i zabawy).
Inne ciekawe kulinarne tradycje i święta znajdziecie tu: klik i na naszym Instagramie.

Źródła: www.cntraveler.com, www.womansday.com, matadornetwork.com, www.theholidayspot.com.